Przygotowanie do badania metodą tomografii komputerowej

PRZYGOTOWANIE DO BADANIA METODĄ TOMOGRAFII KOMPUTEROWEJ

Tomografia komputerowa (TK) jest badaniem z wykorzystaniem promieniowania jonizującego (rentgenowskiego). Dlatego badanie TK wykonuje się wyłącznie na zlecenie lekarza (wymagane jest skierowanie z rozpoznaniem), a bezwzględnym przeciwwskazaniem do badania jest ciąża lub jej podejrzenie. Karmienie piersią nie jest przeciwwskazaniem do badania.

Na badanie należy wcześniej się umówić: telefonicznie pod nr tel.: +48 81 561 24 51 lub osobiście w placówce.

Wykonujemy badania TK:

Serca
Układu naczyniowego: tętniczego (angio-TK) i żylnego (veno-TK)
Głowy
Zatok
Szyi
Uszu i kości skroniowych
Kręgosłupa
Klatki piersiowej
Jamy brzusznej
Miednicy mniejszej
Układu kostno-stawowego (ręka, nadgarstek, przedramię, łokieć, ramię, bark, obojczyk, łopatka, mostek, stopa, podudzie, kolano, udo, biodro, miednica kostna)

Przebieg badania

Badanie tomografii komputerowej trwa od kilku do kilkunastu minut. W czasie badania pacjent umieszczony jest na specjalnym stole, który przesuwa się w trakcie skanowania. Badany obszar ciała jest skanowany wiązką promieniowania rentgenowskiego, a następnie system komputerowy generuje obrazy przekrojów ciała pacjenta.
W trakcie badania pacjent powinien leżeć nieruchomo, w przeciwnym razie uzyskane obrazy będą nieostre i niemożliwe do oceny przez lekarza radiologa. W trakcie badania pacjent może być poproszony o wstrzymanie oddechu na kilkanaście sekund.
W przypadku niektórych badań tomografii komputerowej konieczne jest dożylne podanie jodowego środka kontrastowego.

Przygotowanie do badania TK SERCA

W dniu badania:

należy mieć przy sobie dokument potwierdzający tożsamość np. dowód osobisty
należy mieć przy sobie aktualne wyniki badań kreatyniny i TSH (nie starsze niż 3 tygodnie)
należy zabrać ze sobą dokumentację medyczną badanej okolicy ciała (RTG, TK, MR, Echo serca, karty informacyjne z leczenia szpitalnego)
należy mieć przy sobie oryginał skierowania, jeżeli wystawiony dokument nie jest to e-skierowaniem
proszę pozostać minimum 5 godzin na czczo przed badaniem i w dniu badania nie spożywać kawy oraz mocnej herbaty, a także napojów energetycznych
proszę wypić od 0,5 litra do 1 litra wody niegazowanej – na godzinę przed badaniem należy powstrzymać się od picia płynów
należy zabrać ze sobą min. 1 litrową butelkę wody niegazowanej (do wypicia po badaniu)
przed badaniem TK nie należy przerywać stosowanego normalnie leczenia farmakologicznego. Wyjątek stanowią pacjenci chorzy na cukrzycę przyjmujący
pochodne metfominy (np. Formetic, Glucophage, Gluformin, Metfogamma, Metformax, Metformin, Siofor, Metral, Metifor, Avamina, Etform), muszą odstawić ten lek na 48godzin przed badaniem i 24 godzin po badaniu
jeżeli choruje Pan/Pani na astmę, na badanie TK proszę zabrać inhalator i/lub przyjmowane w przypadku zaostrzenia choroby leki
przed badaniem będzie Pan/Pani poproszony o wypełnienie ankiety (proszę zabrać ze sobą okulary), w której zawarte są pytania dotyczące m.in.: alergii na leki, niewydolności nerek, cukrzycy, nadciśnienia tętniczego, schorzeń takich jak: szpiczak, nadczynność tarczycy oraz o przyjmowanych na stałe lekach
przed badaniem może być Pan/Pani poproszony o zdjęcie rzeczy znajdujących się w okolicy zakresu badania, mogących mieć negatywny wpływ na jakość otrzymanych obrazów.

Przygotowanie do badania TK innych okolic ciała z podaniem środka kontrastowego

w dniu badania należy mieć przy sobie dokument potwierdzający tożsamość np. dowód osobisty
należy mieć przy sobie aktualne wyniki badań kreatyniny i TSH (nie starsze niż 3 tygodnie)
należy zabrać ze sobą dokumentację medyczną przebiegu choroby (RTG, USG, TK, MR, Echo serca, karty informacyjne z leczenia szpitalnego)
należy mieć przy sobie oryginał skierowania, jeżeli jeżeli wystawiony dokument nie jest to e-skierowaniem
proszę pozostać minimum 5 godzin na czczo przed badaniem
proszę wypić od 0,5 litra do 1 litra wody niegazowanej – na godzinę przed badaniem należy przestać pić (wyjątek stanowi TK jamy brzusznej – tu wskazane jest wypicie przed badaniem 1-2 szklanek niegazowanej wody)
proszę zabrać ze sobą 1 litrową butelkę wody niegazowanej (do wypicia po badaniu)
przed badaniem TK nie należy przerywać stosowanego normalnie leczenia farmakologicznego. Wyjątek stanowią pacjenci chorzy na cukrzycę przyjmujący
pochodne metfominy (np. Formetic, Glucophage, Gluformin, Metfogamma, Metformax, Metformin, Siofor, Metral, Metifor, Avamina, Etform), muszą odstawić ten lek na 48godzin przed badaniem i 24 godzin po badaniu
jeżeli choruje Pan/Pani na astmę, na badanie TK proszę zabrać ze sobą inhalator i/lub leki
w czasie wizyty w przychodni będzie Pan/Pani poproszony o wypełnienie ankiety (proszę zabrać ze sobą okulary), w której zawarte są pytania dotyczące m.in.: alergii na leki, niewydolności nerek, cukrzycy, nadciśnienia tętniczego, schorzeń takich jak: szpiczak, nadczynność tarczycy oraz o przyjmowanych na stałe lekach
przed badaniem może być Pan/Pani poproszony o zdjęcie rzeczy znajdujących się w okolicy zakresu badania, mogących mieć negatywny wpływ na jakość otrzymanych obrazów.

Podanie środka kontrastowego

Do podania kontrastu musi być założone wkłucie dożylne (wenflon), co niesie pewne ryzyko powikłań miejscowych (pęknięcie żyły, wynaczynienie środka kontrastowego, zapalenie żyły).

Po badaniu z użyciem kontrastu:

W związku z możliwymi powikłaniami alergicznymi po podaniu kontrastu, dla bezpieczeństwa pacjenci pozostają przy Pracowni Tomografii Komputerowej przez ok. 30 min. Jeśli nie wystąpiły żadne objawy niepożądane po tym czasie wkłucie jest usuwane. W ciągu 24 godzin po badaniu należy wypić minimum 2-3 litry wody.
Kobiety karmiące piersią nie powinny karmić przez 24 godziny po badaniu.
W czasie podawania kontrastu najczęściej pacjenci odczuwają rozchodzące się ciepło, metaliczny lub słodki smak w ustach oraz uczucie parcia na mocz - jest to reakcja fizjologiczna i nie stanowi powikłania. Jednakże należy pamiętać, że środki kontrastowe stosowane w badaniu TK mogą wywoływać reakcje niepożądane. W przypadku uczucia duszności, pojawienia się nudności, wysypki skórnej lub uczucia obrzęku twarzy lub gardła należy o tym fakcie niezwłocznie powiadomić personel wykonujący badanie.

Możliwe działania niepożądane po podaniu jodowych środków kontrastowych:

Wczesne (w czasie badania lub bezpośrednio po badaniu):

Lekkie – nudności, wymioty, pokrzywka, świąd skóry, chrypka, kaszel, kichanie, obfite
Umiarkowane – omdlenie, obfite wymioty, rozległa pokrzywka, obrzęk twarzy,
obrzęk krtani, skurcz oskrzeli.
Ciężkie – drgawki, obrzęk płuc, wstrząs, zatrzymanie oddechu, zatrzymanie krążenia.

Opóźnione (kilka godzin do kilku dni po badaniu):

Reakcje skórne – wysypka, świąd, obrzęk,
Reakcje ogólnoustrojowe – bóle, zawroty głowy, nudności, biegunka, dreszcze, skurcze mięśni, objawy grypopodobne, bóle rąk.

Bardzo późne (powyżej tygodnia po podaniu kontrastu): Nadczynność tarczycy.

Badanie TK bez podawania środka kontrastowego